Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

Toplantının açılış konuşmasını yapan KMTSO Yönetim Kurulu Üyesi Adnan Toprak, ticaretteki uyuşmazlıklara değindi.

Ticarette rekabetin yaygınlaşması dolayısıyla son 10 yılda dava dosyalarında artış olduğunu ifade eden Toprak, “Dünyada ve ülkemizde giderek artan rekabet; iş hayatında hukuki uyuşmazlıkları artırmış, Türkiye’de ticaret mahkemelerinin son on yılda dava sayısının 96 binden 130 bine yükselerek %35 artış göstermesi bunun en önemli kanıtı olmuştur.  Diğer taraftan, iş mahkemelerine baktığımızda; yine son on yıllık süreçte dava sayısının 152 binden 355 bine yükselmesi, işçi-işveren uyuşmazlıklarının ciddi şekilde artığını göstermektedir. Tüm hukuk mahkemeleri itibariyle 2012 yılında alacak davaları 146 bin dava ile en çok açılan davalarda ilk üçe girmektedir.  İcra davalarının sayısı ise son on yılda 10 milyondan 21 milyona yükselmiştir” dedi. 

İş dünyasındaki hukuki uyuşmazlıkların Türkiye’nin önemli sorunları arasında yer aldığını ve mahkemelerin iş yoğunluğu bakımından ciddi şekilde olumsuz etkilendiğini vurgulayan Toprak, “Son yirmi yılda hâkim başına düşen dava sayısının 577’den 1057’ye yükselmesi bunun bir kanıtı olmaktadır. Bu nedenle, Arabuluculuk Kurumu’nu çok önemsediğimizi, bugünkü toplantımızın arabuluculuk konusundaki bilinmeyen kavramların ve sürecin nasıl işlediğine dair uygulamalı bilgilerin kamuoyuna anlatılması açısından çok yararlı olacağı inancımı özellikle ifade etmek istiyorum” şeklinde konuştu.

Kahramanmaraş’ın ekonomisi hakkında bilgiler de veren Toprak, şöyle devam etti: “Bugün 5 milyar dolar özel sektör yatırımına imza atarak 8,5 milyar dolar toplam ticaret hacmi, 3,5 milyar dolar sanayi hacmi ve 100 bin kişilik istihdam yapısı ile 2 milyar dolar dış ticaret hacmi üreten önemli bir sanayi merkezidir. Bu itibarla, gerek işçi-işveren ilişkilerinde, gerekse işletme ile işletme arasında veya devlet – işletme arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözümünde Arabuluculuk Kurumunun devreye girerek sorunları hızlı ve etkin şekilde çözüme bağlaması ekonomik ve sosyal kalkınma bakımından oldukça rahatlatıcı bir unsur olacaktır.”

-Arabuluculuk Daire Başkanı Öztatar

Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar ise, Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü ve UNDP-Türkiye Ofisinin işbirliğiyle yürütülen Proje kapsamında gerçekleştirilen faaliyetleri anlattı.

Ulusal ve uluslararası çalışma toplantıları, çalıştay, seminer ve konferanslar düzenlendiğini ve İtalya’ya çalışma ziyareti gerçekleştirildiğini belirten Öztatar, “Yapılan bu bilimsel faaliyetlerle, Bakanlığımızın Stratejik hedeflerine uygun olarak, arabuluculuk kurumunun, ilgili paydaşlar ve toplum nezdinde tanıtımına, farkındalık ve toplumsal bir bilinç ile duyarlılık oluşturulmasına çalışılmıştır. Yapılması planlanmış ve önümüzdeki günlerde gerçekleştirilecek olan bölgesel tanıtım ve eğitim seminerleriyle de; Ülkemizin siz çalışkan ve değerli sanayicilerine, tacir ve esnaflarına arabuluculuk ve arabuluculuğun pratikteki faydalarına ilişkin bilgiler verilmek suretiyle; arabuluculuk hakkında daha özel bir farkındalık ve bilinç oluşturulması hedeflenmektedir.  Böylece ülkemizde arabuluculuk sisteminin daha iyi tanıtılarak,  gerekli teorik ve pratik alt yapının oluşturulması ve kullanılmasının teşvik edilmesi düşünülmektedir” dedi.

Öztatar, arabuluculuk kurumunun, özel hukuk uyuşmazlıklarının bir kısmını çözüme kavuşturarak yargının yükünü hafifleteceğine, daha da önemlisi ihtilaflarla bozulan toplumsal barışın yeniden tesis edilerek sürdürülebilir bir hale getirilmesinde önemli rol oynayacağına inandığını ifade etti.

-Diğer konuşmacılar

Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcısı Mustafa Küçük de, arabuluculuk yönteminin yargının yükünü hafifleteceğine değinerek, “Arabuluculuk, günümüzde dostane yollarla uyuşmazlık çözümü için kullanılan en yaygın yöntemdir. Bir uyuşmazlığın ya da davanın çözümünde arabuluculuğun tercih edilmesinin nedeni ihtilaflı taraflara sunduğu yararlar olup hem zamandan hem de masraflardan tasarruf ettirmesidir. Diğer yandan tarafları tatmin edecek sonuçlar çıkması bakımından da önemlidir” dedi.

Baro Başkanı Metin Doğan ise Türkiye’de yargılamaların uzun sürmesi ve sonuç elde edilmemesi nedeniyle farklı çözüm yollarının ortaya çıktığını söyledi.

Gündeme gelen arabuluculuk yönteminin de Türk örf ve adetlerinde asırlardır uygulandığını kaydeden Doğan, şöyle konuştu:  “Ülkemizde yargılama faaliyetinin uzun sürmesi, davaların aradan yıllar geçmesine rağmen sonuçlandırılamaması ve Yargıtay’da temyizde bekleyen dava dosyası sayısının milyonlarla ifade edilmesi adalet politikalarını yönlendiren yasama organını başka alternatifler aramaya yönlendirmiştir. Bu çözüm yollarından birisi de yeni kanunlaşan arabuluculuk kuruluşudur.

Bizim millet olarak kadim geleneğimizde de anlaşmazlıkların çözümünde akil insanlara sorulması, hatırlı kişilerin araya girerek tarafları yatıştırmaları hep uygulana gelmiştir. Yargı süreci sonunda hakim tarafından verilen karar sadece taraflardan birini tatmin etmekte bazen de verilen karar her iki tarafı da memnun etmekten uzak olmaktadır. Oysa arabulucuya gidilmesi halinde taraflar birlikte kendi çözümlerini oluşturmakta, her iki tarafın da kabul edebileceği sonuç elde edilmektedir. Bu bakımdan arabuluculuk oldukça önemlidir.”

Toplantıda, Uluslararası Arabulucu Baria Ahmed ile Erzincan Üniversitesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Şafak Narbay birer sunum gerçekleştirdi.

Toplantıya, Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar, Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcısı Mustafa Küçük, Kahramanmaraş Baro Başkanı Metin Doğan, KMTSO Yönetim Kurulu Üyesi Adnan Toprak, Adalet Başmüfettişi Muhammed Murat Ülkü, Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu Başmüfettişleri Arif Sami Kaya, Mehmet Çabuk, Müfettiş Kerim Duman, Afşin TSO Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Sıtkı Can ve TOBB Reel Sektör Araştırma Geliştirme ve Uygulama Daire Başkanı Fatih Soysal, sanayiciler ve avukatlar katıldı.