Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

Toplantıya, Manisa Cumhuriyet Başsavcısı Akif Celalettin Şimşek, Manisa Baro Başkanı Ali Arslan, Manisa TSO Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Erbil, Manisa TSO Yönetim Kurulu Üyeleri, Manisa TSO Meclis Üyeleri, Şehzadeler Belediyesi Başkanvekili Burhan Aydemir, Yunusemre Belediyesi Başkan Yardımcısı Şule Uygur, Manisa Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Hasan Geriter, Manisa’yı, Mesir’i Tanıtma ve Turizm Derneği Başkanı Ufuk Tanık, Yargı mensupları, avukatlar ve davetliler katıldı.

Manisa Baro Başkanı Ali Arslan’nın moderatörlüğünde gerçekleşen toplantıda Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan zorunlu arabuluculuk sistemi, Türkiye’deki işleyişini ve iş hayatındaki yerini,  Yargıtay 15.Hukuk Dairesi Üyesi Adem Albayrak ise zorunluluk arabuluculuk sisteminde hakimin rolü ve yargıtayın bakış açısını gerçekleştirdikleri sunumlarıyla detaylı olarak katılımcılara anlattı.

Manisa Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Erbil, bu toplantının iş dünyasına, reel sektörümüze daha iyi anlatılması için organize edildiğini belirterek, “ Dün Manisa Adliyemiz içerisinde Arabuluculuk Merkezi hizmete açıldı. Emeği geçenlere teşekkür ediyor ve hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum. Bizde Manisa Ticaret ve Sanayi Odası olarak en kısa sürede odamız hizmet binasında Arabuluculuk ve Tahkim Merkezini Manisa’mızın hizmetine sunmayı planlıyoruz’ dedi.

-‘Adalet sistemi ekonomik gelişmişlikle doğru orantılıdır’

Devletin varlığını sürdürmesini ve insanların o devlette huzur ve güvenlik içerisinde yaşamasını tesis eden en önemli kurumlardan bir tanesi Adalet Sistemi olduğunu söyleyen Başkan Erbil, “Adalet Sistemi ekonomik gelişmişlikle doğru orantılıdır. Dünyanın gelişmiş ekonomilerine baktığınız zaman ya da tarihteki güçlü imparatorluklara baktığınız zaman Adalet Sisteminin hepsinde hızlı, tarafsız ve adil olarak çalıştığını görüyoruz.  Tarafsız doğru ve adil bir Adalet mekanizmasında aranılan en önemli kriter Adaletin hızla tecelli etmesidir” diye konuştu.

-‘Mahkemelerin iş yükü çok fazla’

Reel sektör temsilcisi olarak konuya Ticaret Hukuku ve İş hukuku açısından bakıldığında,  Ülkemizin geçirdiği ekonomik krizler, Bankacılık sisteminde Basel 2 kriterlerine geçiş, yamalı bohçaya dönen Türk Ticaret Kanunu ve hapis cezasından arındırılan çek kanunu, iş dünyasında anlaşmazlıkların artmasına dolayısıyla, Mahkemelerin iş yükünün artmasına sebep olduğunu dile getiren Başkan Erbil, ‘Bunun yanı sıra İş Kanununda çok hızlı yapılan değişikliklere ve bunlara işverenlerin bilgi ve ekonomik açıdan adaptasyon sorununa bağlı olarak ta İş mahkemelerinde yığılmalar meydana gelmiştir. Bakanlığın verilerine göre son iki yıl içinde ‘alacak’ dava sayısı hızlı bir şekilde arttı.  2012 yılında 145 bin 768 olan alacak dava sayısı, 2014 sonunda 198 bin 920 oldu. İşten çıkartılanların sayısı 3 milyona yaklaşınca açılan dava sayısı son on yılda yüzde 400 arttı. 2015 yılının ilk yarısında mahkemelerdeki toplam iş dava sayısı 434 bin olarak gerçekleşti.   Böylece 2001 yılında 142 bin 621 olan iş dava sayısı 2007 yılında 275 bin 822’ye 2015’in ilk yarısında ise 434 bine yükselerek rekor kırdı. İş davalarının mahkemeye gelişiyle karar verilmesi arasında geçen süre ise 200 günden 457 güne çıktı. Bazı mahkemeler duruşma tarihlerini 6 ay sonrasına bıraktı’ dedi.

-‘Ülkemizde 100 bin kişiye düşen hakim sayısı 10.6’

Konuşmasına Avrupa Konseyi Etkin Yargı Komisyonu’nun (CEPEJ) 2012 yılında yayınlamış olduğu verilere değinerek devam eden Başkan Erbil, ‘CEPEJ verilerine gore, 100 bin kişiye düşen hakim sayısı, Almanya’da 24.3, Yunanistan’da 18.0, İngiltere’de 16.6, Fransa’da 10.7, İsviçre’de 14.5,  Türkiye’de 10,6’dır. Türkiye’de 100 bin kişi başına 5,6 savcı düşmektedir.

Bu verilere baktığımızda; her 100 bin kişiye 10 hâkim ve 5,6 savcı düşmektedir.  CEPEJ verileri sonucunda; Avrupa ülkelerinde 100 bin kişi başına düşen hakim sayısı ortalaması 21,3’tür yani Türkiye’de bu sayı olması gerekenin yarısı düzeyindedir. Avrupa ülkelerinde bir hâkim, 200 dosyaya bakarken, ülkemizde bir hakim yılda ortalama 1078 dosyaya, bir Cumhuriyet savcısı ise 1417 hazırlık ve 447 ilâmat dosyasına bakmaktadır. İşte bu noktada ‘’ Arabuluculuk’’ son derece önem arz etmektedir’ dedi.

-‘Bir işadamı için en önemli şey zamandır’

İşçi-işveren arasındaki anlaşmazlıkların çözümünde,  iş adamlarının arasındaki alacak verecek davalarında  ‘’ Arabuluculuk’’ mekanizmasının kullanılması ile süreçlerin son derece kısalacağını, bununla birlikte Mahkemelerimizin iş yükleri azalacağını sözlerine ekleyen Başkan Erbil, ‘Bir iş adamı için en önemli şey zamandır. Zamanında alınmayan para, zamanında bitmeyen dava, bizler için hep birer prangadır. Temeli Anadolu Coğrafyasında Ahilik Kültürü ile atılmış olan bizim zaman içerisinde terk ettiğimiz, biz terk ederken gelişmiş ekonomilerin ve demokrasilerin sahiplenip uyguladığı fikri patenti biz Müslüman Türklere ait olan ‘’ Arabuluculuk’’ kurumu açıkçası geç kalmış olarak yeniden hepimizin hayatına ve gündemine giriyor.  Bir hususa dikkatinize çekmeden geçmek istemiyorum.  Bu sistemin sağlıklı yürümesi için sistemi yürütecek en önemli kesim olan ‘’ Arabulucuların ‘’ ekonomik açıdan bu yaptıkları işten yana tatmin olmaları gerekmektedir. Nitelikli yargı mensuplarının ‘’ Arabuluculuğa ‘’ ilgisinin artması ve arabuluculuğa özendirilmesi, bunun yanı sıra sistemin içerisinde yer alan nitelikli insanların da sistemde hevesli ve istekli çalışmalarının sağlanmasının en temel yönü bu insanların yaptıkları bu işten madden tatmin olmalarıdır. Bu duygu ve düşüncelerle Seminerimizin hepimiz açısından son derece faydalı geçeceğine olan inancımla Sizlere bir kez daha hoş geldiniz diyor sevgi ve saygılarımı sunuyorum’ diye konuştu.

Manisa Cumhuriyet Başsavcı Akif Celalettin Şimşek, toplantıda yaptığı konuşmada arabuluculuk müessesinin çok önemli bir müessese olduğunu belirterek, ‘Özellikle hukuki uyuşmazlık dediğimiz ticari ve iş davalarının önümüzdeki süreçte arabulucular vasıtasıyla henüz yargılanma aşamasına gelmeden tarafların bir araya getirilerek anlaştırılacağı bir süreç işletilecek. İnşallah Türkiye’de bu gerçekten müessesi tutar. Uygulayıcılar bu konuda gösterecekleri performanslarla başarılı noktaya getirecekleri temennisindeyim. Ben ülkemizde yeni uygulamaya geçen arabuluculuk müessesinin hepimiz için hayırlı uğurlu ve verimli olmasını temenni ediyorum’ dedi.

Konuşmaların ardından söz alan Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri  Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar, Türkiye’de bu sistemin üç yıl önce kurulduğunu belirterek, fiili uygulamaların ise son 7-8 aydır başladığını anlattı.  Bu sistemin uyuşmazlığa düşen tarafların yalnızca mahkeme karşısına gitme zorunluluğundan çıkarılıp, sorununu bir arabulucu huzurunda çözebilme imkânı tanıdığını vurgulayan Öztatar, “Henüz çok yeni bir sistem olmasına rağmen ülkemizde arabuluculuk eğitimi alan kişi sayısı 6 bin 500’ü aştı. 1700’e yakın uyuşmazlık bu yöntemle çözüldü ve başarı oranımız yüzde 98. Şu anda dünyada bu sisteme geçen en son ülke olmamıza rağmen en yüksek başarı oranına biz sahibiz.  Dünyada en büyük başarı yüzde 70’ler seviyesinde” dedi.

Adalet Bakanlığı tarafından bir taslak hazırlandığını önceliğin ise en sıkıntılı alan olarak belirledikleri işçi ve işveren uyuşmazlıklarına verildiğini anlatan Öztatar, sonrasında küçük alacaklar, tüketici alacakları ve sonra ticari davalara yöneleceklerini açıkladı.

Devam eden davalarda da arabuluculuğa gidilebileceğini bildiren Hakan Öztatar, yapılan tüm sözleşmelerde artık önce arabuluculuk sisteminin kullanılabileceği, çözülmemesi halinde tahkime,  son olarak davaya gidileceğinin yazılabileceğini anlattı.

Arabulucuların isimlerinin dahi şimdiden belirlenip sözleşmede belirtilebileceğini kaydeden Öztatar, görüşmelere şirket sahiplerinin bizzat katılması yerine avukatını ya da bir şirket temsilcisini yönlendirebileceğini bildirdi.

Toplantının son bölümünde ise, Manisa Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Erbil, günün anısına toplantıya yapmış oldukları katkılardan dolayı Manisa Cumhuriyet Başsavcısı Akif Celalettin Şimşek, Manisa Baro Başkanı Ali Arslan, Yargıtay 15.Hukuk Dairesi Üyesi Adem Albayrak, Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar, Teftiş Hakimi İsmail Nacak ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Reel Sektör Araştırma Geliştirme ve Uygulama Daire Başkanı Fatih Soysal’a plaket takdim etti.