16.06.2022 / İstanbul
Türkiye, Bangladeş, Endonezya, İran, Malezya, Mısır, Nijerya ve Pakistan'dan oluşan Gelişen Sekiz Ülke (D-8) Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın 25'inci kuruluş yıl dönümü dolayısıyla İstanbul’da düzenlenen, D-8 Yatırım Forumu’nda ticaret ve işbirliği olanakları masaya yatırıldı.
D-8 Sekretaryası ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) işbirliğindeki toplantıya; Ticaret Bakanı Mehmet Muş, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Pakistan Yatırım Kurulu Federal Bakanı Chaudhry Salik Hussain ve D-8 Genel Sekreteri Büyükelçi Isiaka Abdulqadir Imam ile D-8 üye ülkelerinin Yatırım Ajansları ve D-8 Ticaret ve Sanayi Odaları temsilcileri katıldı.
-‘Tercihli Ticaret Anlaşması’ uyarısı
TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu konuşmasında D-8’in kuruluş ilkelerinde bulunan “Savaş yerine barış, çatışma yerine diyalog, çifte standart yerine adalet, üstünlük yerine eşitlik, sömürü yerine paylaşım, baskı ve tahakkümün yerine insan hakları, özgürlük ve demokrasi” anlayışına sahip çıkmak gerektiğine vurgu yaptı.
D8 ülkelerinin, Avrupa, Asya ve Afrika gibi çok önemli 3 kıtaya yayıldığını anlatan Hisarcıklıoğlu D 8 ülkelerinin zengin doğal kaynaklara sahip olduğuna ve dünyanın yaklaşık yedide birini teşkil eden genç ve dinamik nüfusuna işaret etti. Hisarcıklıoğlu şöyle konuştu: “3,8 trilyon dolarlık bir ekonomimiz var. D-8 kurulduğunda 1.820 dolar olan kişi başına düşen millî gelir ortalamamız, bugün 4.500 doları aştı. Toplam ticaretimiz 1,6 trilyon dolar. Dünya ticaretinin % 4,5’ini gerçekleştiriyoruz. Ancak, D-8 içi ticaret, toplam ticaretimizin sadece % 6,5’i kadarb D-8 içi ticaret hacminin bugüne kadar 7 kattan fazla artması çok önemli olmakla birlikte, maalesef yeterli değil. D-8 içi ticaretimizi, ilk aşamada toplam ticaretimizin % 30’una ulaştırmalıyız. Yani 500 milyar dolar hedefine ulaşmalıyız. Bunun için Tercihli Ticaret Anlaşmasının çok önemli olduğuna inanıyorum. Anlaşmanın tüm üye ülkeler tarafından mümkün olan en erken zamanda onaylanması büyük önem arz ediyor.”
D 8 üyelerinin ticaret tarım ve sanayiye, turizmden enerji ve ulaştırmaya kadar birçok alanda sektörel bazda iş birlikleri bulunduğundan söz eden TOBB Başkanı, “Ancak, var olan ortaklıklar adeta ‘okyanusta damla’. Potansiyelimizi kullanamıyoruz. Daha çok ticaret yapmalıyız. Daha çok üretmeliyiz. Üretimde katma değeri yüksel ürünlere yönelmeliyiz. İnsandan insana temaslarımızı artırmalıyız. Karşılıklı daha çok yatırım yapmalıyız. Genç nüfusumuza daha iyi meslekler, daha parlak bir gelecek bırakmalıyız. Dijital ekonomi, elektronik ticaret ve yeşil büyüme gibi yeni alanları işbirliğimize dahil etmeliyiz. Aynı şekilde, ticaretin kolaylaştırılması ve bu kapsamda gümrük konularında işbirliğini önceliklerimiz arasına dâhil etmeliyiz. Lojistik bağlarımızı ve altyapımızı geliştirmeliyiz. Aramızdaki iş yapma iklimini kolaylaştırmamız gerekiyor” dedi.
Yatırımcı dostu politikaların önemine dikkat çeken Hisarcıklıoğlu, “Yatırım ortamının iyileştirilmesi sürecinde, işleyen bir tahkim sistemi yönlendirici olmaktadır. Ülkelerimiz uluslararası tahkime açık olmalıdır. Bu açıdan, İstanbul’da kurulan İslam İşbirliği Tahkim Merkezinden yaralanmalıyız. Biz, D-8 Ticaret ve Sanayi Odası olarak, bu alanda hükümetlerimizin atacağı adımlara destek olmaya ve bu adımları somut işbirliklerine dönüştürmeye hazırız. Yatırım ortamı yatırımcılara güven vermelidir. Yatırımcıları daha fazla yatırım yapmaya özendirmeli, yeni yatırımcılar için cazip koşullar sunmalıdır. D-8 Ticaret ve Sanayi Odası, D-8 için ticaret ve yatırım ilişkilerinin geliştirilmesine katkı sağlamaya hazırdır” diye konuştu.
-Ticaret Bakanı Muş
Ticaret Bakanı Mehmet Muş konuşmasında D-8 ülkeleri arasındaki ticaretin, potansiyelin altında kaldığına işaret etti. 1 milyarı aşkın nüfusa 4 trilyon dolar civarında ekonomik büyüklüğe sahip D-8’in bu potansiyelini henüz tam anlamıyla kullanmadığına dikkat çeken Bakan Muş, D-8 ülkeleri ile ticaretin, Türkiye’nin dış ticareti içinde yüzde 5’lik paya sahip olduğunu kaydetti. Bakan Muş, "2030 sonuna kadar üye ülkeler olarak D-8 bölge içi ticaretin, toplam ticaretimizin en az yüzde 10'una yükseltilmesi belirlenmiştir. Bu hedefe ulaşılabilmesi için D-8 Tercihli Ticaret Anlaşmasının tüm üye ve ülkelerce uygulanmasının kilit önem taşıdığını düşünüyoruz." diye konuştu.
Mehmet Muş, D-8 kapsamında sağlanacak yakın iş birliği için doğrudan yabancı yatırımlar üzerindeki açık veya örtülü kısıtlamaların kaldırılması çağrısında bulundu. Bakan Muş, "Ticaret ve yatırım alanındaki iş birliğinin en büyük yapı taşı olarak görmeye devam ettiğimiz D-8 Tercihli Ticaret Anlaşmasının tam manasıyla hayata geçirilmesine verdiğimiz önemin altını çizmek isterim." dedi
D-8 ülkelerini ortak işbirliği ile girişimler açısından Türkiye’deki fırsatları değerlendirmeye davet eden Mehmet Muş, “D-8 içerisinde yatırımların ve işbirliğinin artması, ülkelerimizin büyümesi, istihdamın artması ve refahın yükselmesi açısından önemli katkılar sunacaktır” diye konuştu.
-Ticareti büyütmek için fırsatlar var
D-8 Genel Sekreteri Büyükelçi Isiaka Abdulqadir Imam, D-8 üyeleri arasındaki ticaretin olması gerekenin altında bulunduğunu belirterek, bunu artırmak için önlerinde çok fırsatlar olduğunu ifade etti. Pakistan Yatırım Kurulu Federal Bakanı Chaudhry Salik Hussain de işbirliği yatırımları artırmanın önemine değindi ve ülkesindeki yatırım imkânlarını anlattı.
-Azerbaycan ve Endonezya ile görüşme
TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, daha sonra Azerbaycan Sahipkarlar Konfederasyonu Başkanı Mehmet Musayev ile Endonezya Ticaret ve Sanayi Odası Ortadoğu ve İslam Konferansı Örgütü Ülkeleri için Uluslarararası Komite Başkanı Irawati Hermawan ile ayrı ayrı bir araya geldi.
-D-8 içi ticaret nasıl geliştirilir? konulu paneli Hisarcıklıoğlu yönetti
TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu Forumun son bölümündeki D-8 içi ticaret nasıl geliştirilir? konulu paneli yönetti. Hisarcıklıoğlu burada yaptığı değerlendirmede “D-8 ülkeleri olarak tüm dünya ile yaptığımız ticaretin toplamı 1,6 milyar dolar. Toplam ticaretimizin bu sadece yüzde 6,5. Bu okyanusta bir damla. D-8 ticaretini toplam ticaretimizin yüzde 30’una ulaştırmalıyız” dedi.
Tercihli Ticaret Anlaşması’nın tüm ülkelerde tam anlamıyla hayata geçirilmesi gerektiğini belirten Hisarcıklıoğlu, “Bu bizim için çok önemli. Sonda da bunun kapsamını geliştirip D-8 Serbest Ticaret Anlaşmasını yapmamız gerekiyor” ifadesini kullandı.
TOBB Başkanı şöyle konuştu: “Ticaret olmadan ülkemizi zengin yapabilmemiz mümkün değil. Refahın anahtarı ticaret. Halkımızı refaha kavuşturmanın yolu özel sektörden geçiyor. Onun için ticaretin önünde engel olmaması gerekiyor.”
Panele; Bangladeş Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu Başkanı Md. Jashim Uddin, Mısır Ticaret Odası Genel Sekreteri Alaa Ezz, Endonezya Ticaret ve Sanayi Odası Ortadoğu ve İslam Konferansı Örgütü Ülkeleri için Uluslarararası Komite Başkanı Irawati Hermawan, Malezya Uluslararası Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Abd Halim bin Husin, Nijerya Ticaret, Sanayi, Maden ve Tarım Odaları Birliği Başkan Yardımcısı Otunba Dele Kelvin Oye, Pakistan Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu Kıdemli Üyesi Amjad Rafi ile TEPAV Direktörü Güven Sak katıldı.
Panelin ardından düzenlenen resepsiyonda ise TOBB adına, TOBB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Tamer Kıran ev sahipliği yaptı.