Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

Hisarcıklıoğlu, Samsun Üniversitesi’nin, yeni ve yenilikçi bir üniversite olduğu söyledi.

Samsun’u teknoloji üretim merkezi yapma yolunda, önemli projelere öncülük ettiklerini gördüğünü ifade eden Hisarcıklıoğlu, “Bu çağdaş vizyonunuz kapsamında, geçen sene, sıfır atık belgesi almaya hak kazandınız. Gençlerimizi geleceğe taşıyan, Teknofest gibi önemli bir ulusal etkinliğin, Samsun’a getirilmesini sağladınız. Tüm bu başarıların mimarları olan, siz değerli hocalarımızı da, bu vesileyle yürekten tebrik ediyorum” şeklinde konuştu.

Hisarcıklıoğlu, kendisine yenilikçilik ve teknoloji alanında verilen fahri doktora unvanı ile büyük bir şeref bahşettiklerini söyledi.

“Biz ülke olarak, önce tarım devrimini, sonra da sanayi devrimini kaçırdık” diyen TOBB Başkanı, “Şimdi dijital devrim dönemindeyiz. Pek çok sektörde iş yapılış süreçleri mobilize edildi. Dijital dönüşümle ortaya çıkan yeni ihtiyaçlar ise yeni iş fikirlerine hayat verdi. Dünyanın her yerinde geleneksel firma yapısı değişmekte, firmalar her işi kendileri yapmak yerine bireysel girişimcilerle ortak çalışmayı tercih etmektedir. Bu durum hem büyük firmaların hem de bireysel girişimcilerin en iyi yaptıkları faaliyetlere odaklanmaları suretiyle ekonomideki etkinliği artırmaktadır. Birçok ülkede yaygınlaşan bireysel girişimcilik ekonomisi, bir şirketin kalıpları içinde çalışmak istemeyen bireyler için ekonomiye yeni bir erişim imkanı olarak ortaya çıkmaktadır. Mobil internetin ve video-konferans yazılımlarının gelişimi ile çalışma ortamlarında sürekli olarak fiziksel beraberlik ihtiyacının ortadan kaldırmaktadır. Sosyal medyanın gelişimi sayesinde, herhangi bir alanda ve dünyanın herhangi bir yerinde müşterilere erişmek için fiziksel olarak erişim ihtiyacını azalmaktadır. Ödeme teknolojilerindeki ilerlemeler sonucu ticaret yapmak için nakit veya banka üzerinden işlem yapma ihtiyacının ortadan kalkmaktadır. Ortak çalışma alanları ve sanal ofislerin yaygınlaşması ile girişimciliğin en önemli maliyetlerinden biri olan ofis masraflarının azalmaktadır. Tüm bu gelişmeler dijital dönüşümle ortaya çıkan yeni ihtiyaçları ve beraberinde de yeni iş fikirlerini ortaya çıkarmaktadır” dedi.

Artık farklı bir dünyanın meydana geldiğini belirten Hisarcıklıoğlu şunları kaydetti: “7 milyar insan, 20 trilyon dolarlık pazar, bir tek tuşta. E-ticaret üzerinden hepsi elinizin altında. Müşteri, pazar, tedarikçi, hepsine bilgisayarla ulaşmak mümkün. İhracat denildiğinde aklınıza hala elbise veya araba satmak da gelmesin. Türkiye’den doğan iş modelleri dünya da tutuyor. Mesela Banabi’yi kullanıp eve bir şeyler almışsanız fark etmişsinizdir ki bu işin aslı bizim bakkalların “çocukla gönderme” modeli. Bu işi daha önce ABD’de Amazon da Fresh ismiyle denemiş, ancak oradaki maliyet yapısı tutmadığı için pek büyütmemişti. Banabi, Türkiye’deki eski bir iş modeli icadımızı, kendi depolarından dijital uygulama ve motorlu kuryelerle dağıtımla modernleştirerek dünyaya açtı. Şimdi Avrupa’nın farklı ülkelerinde de aynı işi yapıyor.

Mutlubiev, 2014 yılında gündelikçi kadın işini modernleştirmek için kuruldu. Hem güvenilir kadın bulmak, hem de ev temizliği işini cam silme, ütü, vb. parçalara ayırarak daha etkin hale getirdi. Sonra aynı işi İngiltere, İtalya ve İspanya’da yapmaya başladı. Türkiye’nin hızlı şehirleşme ile kendi kendine yaptığı “gündelikçi kadın” iş modeli icadını o ülkelerin coğrafyasına uydurdu. Şu an şirketin kazancının çoğu yabancı ülkelerden geliyor. İngiliz’in yoğurdunu İngiliz’e satmanın, veya İtalya’daki gündelikçi kadını İtalyanın evine götüren temizlik işinin ülkemize ne faydası var diyebilirsiniz.

Şöyle bir faydası var: Bu işlerin değer zincirleri içinde yazılımdan pazarlamasına birçok yüksek katma değerli kısmı Türkiye’de yapılıyor. Mesela Banabi, daha yeni Türkiye’de 4 bin kişilik yazılım merkezi kuracağını açıkladı. Yani mesela burada Samsun’da yazılım yapıp, Avrupa’daki dağıtım işinin bir sorununu çözecek”.

Hisarcıklıoğlu, bu topraklarda icat edip, ihraç edemedikleri iş modellerinin de olduğunu ifade ederek, “Mesela Bir tanesi “peşin fiyatına taksitle satış”. Bir diğer iş modeli de “dolmuş”. Rivayet o ki ilk dolmuş seferini bir taksici 1934’te yapmış. O zaman Eminönü’nden Taksim’e 60 kuruşa gidilen yolu, aracındaki altı koltuğun her birini 10 kuruşa satarak dolmuş usulü yaptığında önce diğer taksiciler isyan etmiş. Yine de zamanla dolmuş ülkemizin vazgeçilmez ulaşım yöntemlerinden biri oldu. 2018 yılında Uber bildiğiniz dolmuş işini UberPool adıyla dünyaya açtı. Özetle artık zengin olmak için gömlek ve araba satmak yeterli değil. Günümüzde de, çağı yakalayan, başımıza icat çıkaran gençler, dünyanın yeni zenginleri. Yeni fikir bulan ve teknolojiyi kullanan uçuyor. Internet kullanımı en yüksek ülkelerden biriyiz. Ama hala, bu teknolojiyi, laf üretmek ve hakaret etmek için kullanıyoruz” dedi.

Eskiden dünyanın en büyük şirketlerinin, enerjiden, bankalardan, sanayiden çıktığını anımsatan Hisarcıklıoğlu, “Şimdinin büyükleriyse teknolojiden çıkıyor. 10 yıllık, 20 yıllık şirketler. Eskinin yerini yeniler alıyor. Eski zenginlerin yerine genç girişimciler ve şirketleri alıyor. Zuckerberk, Facebook’u 23 yaşında kurdu. Bugün piyasa değeri 1 trilyon dolar. Whatsapp 55 çalışanıyla 24 milyar dolarlık marka değerine ulaştı. Bizde PTT 180 yaşında, 40 bin çalışanı var, ama değeri bunun onda biri değil. Alibaba.com stokta tek bir tane ürün tutmuyor. Piyasa değeri 500 milyar dolar. Türkiye’nin en büyük şirketi Tüpraş. Yıllık cirosu 9 milyar dolar. Şimdi size bir soru: dünyanın en değerli otomotiv şirketi sizce hangisi? Bakın, 20 yıllık bir şirket var, ismi Tesla. Sahibi, Elon Musk adında bir girişimci. Şu an itibariyle Tesla, diğer tüm otomotiv şirketlerinin toplamından daha değerli. Tüm bunlar bize şunu söylüyor: Bir bilgisayar, iyi bir fikir ve azimle, kendi işimizi kurmak mümkün. Bakın, şimdi aklınıza şu gelebilir. Bunlar başka ülkede olur, ama bizde olmaz. Geçen sene, tam 129 Türk girişimine, yurtdışından 1.3 milyar dolar para geldi, yatırım yapıldı. Bunların çoğunu da, sizler gibi üniversite öğrencisi veya okulu yeni bitirmiş gençler kurdu. Şimdi bunlar için, kodlama bilmek filan lazım diyen olur. Bizim Ankara ETÜ mezunu bir kardeşimiz, Hediye Sönmez, memleketine döndü ve babasının tarlasındaki narenciyeyi internetten tüm ülkeye satmaya başladı. Yani demem o ki, fırsatlar çok”.

Hisarcıklıoğlu, bu devirde asıl sermayenin para değil, iyi fikir ve azim olduğunu, bunun için de eski köye yeni adet getir diye hareket gerektiğini söyledi.

İcat çıkarmak gerektiğini belirten Hisarcıklıoğlu, “Bakın daha 10 yıl önce, sosyal medya diye bir olay yoktu. Şimdi binlerce sosyal medya uzmanı var. Öte yandan E-Ticaret sayesinde, artık öyle tuğla ve çimento ile yapılmış mağazalara ihtiyaç daha az. İşte, gelişme böyle oluyor. Demek ki, dünden kalanı, düne bırakmak ve ileriye bakmak gerekiyor. Eskiden, asırlık markaların parsellediği otomotiv sektörüne girmek için bir fırsat penceresi çıktı: Elektrikli ve otonom araçlar. Araba dediğimiz cihaz dönüşürken Türkiye için hem bir pazara giriş fırsatı, hem de otomotiv yan sanayimizin bu dönüşümün dışında kalmaması tedbir alma mecburiyeti doğdu. İşte biz Türkiye’nin Otomobili TOGG’a bu vizyonla başladık. Ülkemizin 60 yıllık hayalini gerçekleştiriyoruz. Tarihimizde ilk defa, fikri mülkiyet haklarının tamamı ülkemize ait olan, doğuştan elektrikli bir otomobil üretiyoruz. Ülkemizin yeşil dönüşüm sürecine ve mobilite ekosistemine katkı sağlıyoruz. Aynı zamanda da, ülkemiz içinde yep yeni ve genç bir tedarik zinciri ve üretim sistemi kuruyoruz. Farklı alanlardaki, sizler gibi genç kardeşlerimizin kurduğu start-up şirketlerle çalışıyoruz. Kimisi arabanın kamerasını yapıyor, kimisi sürüş analizi yapıyor, kimisi başka bir parçasını yapıyor. Bursa Gemlik’teki üretim tesislerimiz de, inşallah bu sene sonunda faaliyete geçiyor. Seneye de TOGG’u yollarda görmeye başlıyoruz” dedi.

TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu şöyle devam etti: 

“Her büyük başarının öncesinde, başarısızlıklar da vardır. İnandığınız yolda pes etmeyin, vazgeçmeyin. ABD’nin en başarılı başkanlarından kabul edilen Abraham Lincoln'un hayat hikâyesi, buna güzel bir örnek. Abraham Lıncoln: 21 yaşında ilk işinde başarısız oldu. 22 yaşında girdiği ilk seçimi kaybetti. 24 yaşında tekrar iş kurdu ama başarısız oldu. 26 yaşında karısı vefat etti. 27 yaşında ruhsal bunalıma girdi. 34 yaşında kongre seçimlerini kaybetti. 36 yaşında kongre seçimlerini yine kaybetti. 45 yaşında senato seçimlerini kaybetti. 47 yaşında başkan yardımcısı seçimlerini kaybetti. 49 yaşında tekrar senato seçimlerini kaybetti. Ama yılmadı sabırla çalıştı, çabaladı ve başardı; 52 yaşında Amerika Birleşik Devletleri'ne başkan seçildi. Yani özetle diyeceğim; "Kendinize olan güveninizden ve Hayalleriniz den ASLA VAZGEÇMEYİN". Unutmayın, her deneme başarılı olmayabilir. Ama sadece deneyenler, başarıya ulaşır.

Hatırlayın; 100 yılda nereden nereye geldik. Bir ülke düşünün. Savaştan hem yenik, hem de harap çıkmış. Sermayesi, üretecek makinası, eğitimli iş gücü de yok. Toprağı işleyecek traktörü yok, dil bilen insanı yok. Okuma yazma bileni bile fazla yok. Zaten Sanayi devrimini de ıskalamış. Ama neyi var. Müthiş bir azmi var. İnancı var. Bu vesileyle, istiklal harbini 19 mayısta başlatarak bize bu memleketi kazandıran, Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını rahmet ve minnetle anıyorum. İşte Biz, bir araya geldiğimiz her zaman kazanırız. Ama bölününce, hepimiz kaybediyoruz. O yüzden, size tavsiyem, aranızda, İhtilafları değil ittifakları, husumetleri değil muhabbeti güçlendirin. Hiç kimsenin aranıza girmesine, etnik, mezhebi veya kültürel farklılıklar üzerinden sizleri bölmesine müsaade etmeyin. Kimseyi ötekileştiremeyin. Benim fikrimden değil diye, dışlarsak biz kaybederiz. Bu ülkenin her bir akla ihtiyacı var. Bir olacağız, beraber olacağız. Geleceğe birlikte yürüyeceğiz. Ve kazanacağız. Dünyanın en büyük ekonomileri arasına gireceğiz. Sizlere inanıyorum, güveniyorum. Samsun Üniversitemizin Fahri Doktorasını ömür boyu şerefle taşıyacağım”.