

TÜRKİYE DEMİR VE DEMİRDIŞI METALLERMECLİSİ RAPORU 2016
90
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği /
www.tobb.org.tr10. AB ve Diğer Ülkelerle İlişkiler
10.1. AB ile İlişkiler ve AKÇT Anlaşması
Türkiye ile Avrupa Birliği arasında Gümrük Birliği’ni kuran 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi
Kararı’nın ardından “Türkiye Cumhuriyeti veAvrupa Kömür ve Çelik Topluluğu arasında
Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu’nu kuran antlaşmanın yetki alanına giren ürünlerin
ticareti ile ilgili anlaşma” 25 Temmuz 1996 tarihinde imzalanmış ve 1 Ağustos 1996
tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
1996 yılında, AB ile imzalanan çelik ürünleri ticaretinde gümrük vergilerinin kademeli
olarak kaldırıldığı Avrupa Kömür Çelik Topluluğu Anlaşması (AKÇT) gereğince, kapasite
artırımına yönelik devlet yardımları yasaklanmış, istisnai olarak, ürün dönüşümü,
modernizasyon, AR-GE ve çevre yatırımları konularındaki devlet yardımlarına, belirli
şartlarla 5 yıl süre ile izin verilmiştir.
AKÇT ürünlerinin serbest ticaretini hedefleyen anlaşma, Türkiye ve AB arasında söz
konusu ürünlerde uygulanan gümrük vergileri ve eş etkili vergilerin kaldırılmasını,
miktar kısıtlamalarına son verilmesini, rekabet, birleşmeler ve devlet yardımları
konusunda gümrük birliği ile benimsenen kuralların uygulanmasını öngörmekte; anti-
damping ve korunma işlemlerinde izlenecek kuralları belirlemektedir.
STA kapsamında hazırlanan ve Türk çelik sektörünün yeniden yapılandırılmasını ve
bu süreçte gerekli yatırımların devlet yardımlarından yararlandırılmasını öngören
Ulusal Yeniden Yapılandırma Planı, AB Komisyonu’nun talep ettiği şekilde pek çok kez
yenilenerek sunulmuş olmasına ve aradan 14 yıllık süre geçmiş bulunmasına rağmen,
AB’nin bu konuda yapıcı ve sonuca ulaşmaya yönelik bir yaklaşım izlememiş olması,
Türk çelik sektörünün gelişimini olumsuz yönde etkilemiştir.
AKÇT anlaşmasının imzalandığı tarihte taraflar, AB ile Türkiye’nin çelik ürünleri
ticaretinde karşılıklı olarak vergilerini sıfırlaması çerçevesinde avantaj sağlar iken,
süreç içerisinde AB’nin bu vergileri diğer pek çok ülke için de sıfırlaması, Türkiye’nin
ise üçüncü ülkelere karşı bu vergileri koruması, AB’nin diğer ülkelere kıyasla Türkiye