Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ticaret ve Sanayi Odası (EİT TSO) 23. Yürütme Kurulu Toplantısı, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun ev sahipliğinde; Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, EİT TSO ve Pakistan Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu Başkanı Zubair Tufail, İran Ticaret, Sanayiler, Madenler ve Tarım Odası Başkanı Gholamhossein Shafei ve EİT Genel Sekreter Yardımcısı Kanan Nazarov’un da katılımıyla TOBB İkiz Kuleler’de yapıldı.

TOBB Başkanı M. Rİfat Hisarcıklıoğlu toplantının açılışına yaptığı konuşmada öncelikle, İran-Irak sınırında meydana gelen deprem dolayısıyla İran Ticaret Odası Başkanı Golam Hüseyin Şafi'ye "geçmiş olsun" dileklerini iletti.

Türkiye'nin depremin hemen ardından yardım için seferber olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, "Bugün olduğu gibi bundan sonra da kardeşlerimizin yanında olmaya devam edeceğiz. Allah bu tür felaketlerin tekrarından hepimizi muhafaza etsin." diye konuştu.

-Doğu ve batı arasındaki köprü

Hisarcıklıoğlu, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci'nin kara gümrük kapılarının modernizasyonu, Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan'ın da bölgesel kalkınma ve özel sektöre yönelik teşviklerle ilgili çalışmalarını övdü.

EİT bölgesinin Avrasya'nın kalbi olduğunu dile getiren Hisarcıklıoğlu, şöyle devam etti:

"Hem ekonomik olarak hem de toplumsal açıdan doğu ile batı arasındaki köprüyüz. O yüzden buradaki 10 ülkenin kalkınması sadece bölge için değil, küresel ekonomi için de son derece önemli. Biz EİT bölgesini çok yakından takip ediyoruz. Son dönemdeki bölge ülkelerindeki ekonomik gelişmeden büyük memnuniyet duyuyoruz. Son dönemde Türkiye de önemli kazanımlar elde etti. Son bir yılda önemli reformları hayata geçirdik. Bu reformlar sayesinde, çevre coğrafyamızdaki bütün olumsuzluklara rağmen, Türkiye ekonomisi bu yılın ilk yarısında yüzde 5'in üzerinde büyüdü. Yine son bir yılda özel sektör eliyle istihdamı tam 1,5 milyon kişi artırdık. Biz bu rakamlarla tatmin olmuyoruz çünkü bölge ülkeleri olarak çok daha fazlasını yapabileceğimizi biliyoruz."

Hisarcıklıoğlu, küresel ekonominin ve siyasetin kodlarının tamamen değiştiğini vurgulayarak, "Dünyayı etkileyen ekonomik ve siyasi gelişmelerin neredeyse tamamı da EİT coğrafyasının etrafında şekilleniyor. Güneş artık yeniden doğudan yükselmeye başlıyor. Bunun sancılarını yaşıyoruz. Süreci iyi okur, iş birliğimizi artırırsak, sadece bölgesel değil, küresel ekonominin yönünü tayin edecek müthiş bir coğrafyadayız. Bunun da tek bir yolu var; birlik. Birlikte rahmet ve bereket, ayrılıkta azap var. Daha fazla bir araya gelmek ve daha fazla iş birliği yapmak zorundayız." dedi.

- "Mal satabileceğimiz 3,5 milyar insan yanı başımızda"

Hisarcıklıoğlu, dünya petrol rezervlerinin yüzde 15'inin, doğalgaz rezervlerinin yüzde 24'ünün EİT bölgesinde olduğuna işaret ederek, "Asya ile Avrupa arasındaki bütün enerji ve ticaret koridorları coğrafyamızdan geçiyor. Önemli tarım topraklarımız, turizm potansiyelimiz var. Dünya nüfusunun tam yarısı yani 3,5 milyar insan EİT bölgesinin doğrudan sınır komşusu olduğu ülkelerde yaşıyor. Mal satabileceğimiz 3,5 milyar insan yanı başımızda hazır duruyor. Dünyada bu kadar avantajlı başka bir coğrafya yok." ifadelerini kullandı.

Komşularıyla ticaret yapamayan ülkelerin dünyayla ticaret yapamayacağını anlatan Hisarcıklıoğlu, "Zenginleşmek istiyorsak önce bu tabloyu değiştirmemiz gerekiyor. Bunlarla ilgili komitelerimizi de kurduk. En önemli işlerden biri ECOTA. ECOTA'yı bir türlü hayata geçiremedik. Tüm üyelerin ECOTA'ya taraf olmasını bile sağlayamıyoruz. Artık hiçbir bahane ortaya koymadan bunu gerçekleştirmek zorundayız." dedi.

Hisarcıklıoğlu, EİT ülkeleri arasında vizelerin kaldırılması çağrısında bulunarak, şunları kaydetti:

"Kültürümüzde kardeşler birbirinin evine vize alıp değil, selam verip girer ama biz burada da birbirimize engel koymaya devam ediyoruz. Bu anlamda, değerli dostlarımızdan ülkelerinde de bu konuyu her fırsatta gündeme getirmelerini istiyoruz. Dünya mal ticaretinin yarısı Asya ile Avrupa arasında yapılıyor. Bu coğrafyanın tam ortasındayız. EİT ülkeleri olarak ticaret yollarımızı şeffaf, güvenli ve hızlı hale getirirsek Asya ile Avrupa arasındaki ticaretin merkezi haline geleceğiz. Bakanımız öncülüğünde yaptığımız gümrük modernizasyonları, güvenliği ve hızı sayesinde Birleşmiş Milletler tarafından bütün dünyaya örnek gösteriliyor. Bu tecrübemizi bütün bölge ülkelerine aktarmaya hazırız."

Tahkim meselesinin de ticaret ve yatırımların artması için önemli olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, "Yatırımcı ve tüccar her şeyden önce öngörülebilirlik ister. İş hayatında anlaşmazlıklar olabilir. Eğer bu anlaşmazlıkların hızlı ve adil çözüleceğini bilirsek risk alırız, yatırım yaparız. Bununla ilgili mekanizma yoksa uzak dururuz. Hepimiz bunda hemfikiriz ama batılı ülkelerin 100 yıl önce çözdüğü işi biz hala konuşuyoruz. Bunu artık hayata geçirmemiz gerekiyor." diye konuştu.

- Gümrük ve Ticaret Bakanı Tüfenkci

Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci ise konuşmasında, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) üyesi ülkelere, Ürün İhtisas Borsasına yatırım yapmaları çağrısında bulunarak, "Sizler Türkiye'deki Ürün İhtisas Borsasına yatırım yapabilir, buradaki ürünleri alıp satabilirsiniz. Bu borsanın bölgesel olmasını istiyoruz. İleriki zaman diliminde bizler İran'da, Pakistan'da lisanslı depo kurarak oradaki hububatları ya da lisanslı depoya konu ürünlerin uluslararası platformda alınıp satılmasını sağlayabiliriz." dedi.

EİT üyesi ülkeler arasındaki ticaretin kimseyi tatmin etmediğini belirten Tüfenkci, üye ülkelerin artık daha farklı hareket etmesi gerektiğini söyledi. Tüfenkci, kamu kesimi ve hükümetlerin daha fazla gayret göstermesini isterken, "Rifat Bey özel sektörün temsilcisi olarak, alınan kararların uygulanması ve özel sektörün önünün açılması konusunda bizleri müthiş derecede çalıştırıyor ve sıkıştırıyor. Başkanımdan örnek alarak, her ülkenin başkanları da hükümetlerini bu kadar sıkıştırırsa, çok yol alacağımıza inanıyorum. Bizlerin, hükümetler olarak sizin önünüzü açmamız gerekiyor." dedi.

Tüfenkci, EİT üyesi ülkelerin, gümrük konularındaki karşılıklı idari yardım anlaşmasına ilişkin taslak metninde anlaşma sağladığını bildirdi, bunun yürürlüğe girmesiyle iş birliklerinin gelişeceğini ve ticaret hacminin artacağını dile getirdi.

EİT üyesi ülke temsilcilerine seslenen Tüfenkci, sözlerini şöyle sürdürdü: "Ülkelerimiz birbirine yakın ürünler üretiyor. Biz birbirimizden korkarak üçüncü ülkelere açılamayız, birbirimizden çekinerek ilerlememizi gerçekleştiremeyiz. Hem ülkeler arası rekabet koşullarını oluşturmamız hem de iş birliği temellerini atmamız lazım. EİT bünyesinde daha serbest ticaret anlaşmasını yürürlüğe koymakta zorlanıyoruz. Bunun nedeni ne? her ülkenin kendine göre oluşturduğu korkulardan kaynaklanıyor. İçine kapanarak çok şey elde edemeyiz. İçine kapandığımızda biz Türkiye olarak veya diğer kardeş ülkeler, kendi yatırımcısı ya da özel sektörünü koruyamaz."

- Kalkınma Bakanı Elvan

Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan ise, Türkiye olarak Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ticaret Anlaşması'nın (ECOTA) işlevsel hale getirilmesi için gereken çalışmaların en kısa sürede tamamlanmasını arzu ettiklerini belirterek, "Bir an evvel ECOTA'nın yürürlüğe girmesi, EİT ülkeleri arasında hem ticaretin hem de yatırımların artması için son derece önemli." dedi.

EİT bölgesinin, uluslararası alanda kilit bir bölgesel oyuncu olma yolunda muazzam olanaklara sahip bulunduğunu aktaran Elvan, bu potansiyelin, EİT’nin jeopolitik konumu, tarihi birikimi, üyelerin ortak bağları, paylaştığı değerler, geniş doğal kaynakları ve beşeri sermayesinden kaynaklandığını vurguladı.

Elvan, bu potansiyele karşın bölgenin, dünya nüfusunun yüzde 6,2'sinden fazlasına sahipken, dünya ticaretinden sadece yüzde 2 pay alabildiğine dikkati çekerek, ülkeler arasındaki potansiyeli harekete geçirmek ve ticareti artırmak için öncelikle ticaretle ilgili girişimlerde iş birliğini daha da güçlendirmek gerektiğinin altını çizdi.

Bu çerçevede 13. EİT Zirvesi ve 22. Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı'nda kabul edilen EİT 2016-2025 Vizyon Belgesi’nin iş birliğini geliştirme çabalarına ışık tutacağını dile getiren Elvan, şöyle konuştu:

"ECOTA'nın yürürlüğe girmesi ülkelerimiz arasındaki iş birliği potansiyelinin harekete geçirilmesi adına önemli bir adım olacaktır. Bundan 10 yıl önce, ben siyasete girmeden hemen önce ECOTA aşağı yukarı tamamlanmıştı, o zaman bürokrattım. Aradan 10 yıl geçti, halen ECOTA'yı konuşuyoruz. Biz Türkiye olarak elimizi taşın altına koymaya hazırız ama burada özellikle siz değerli iş adamlarının ülkelerinizde ECOTA'nın bir an önce yürürlüğe girmesi için girişimde bulunmanız gerekiyor. ECOTA'dan yararlanacak olan sizlersiniz. Bölgemizdeki en iddialı tercihli ticaret anlaşmalarından biri olan ECOTA’nın uygulanmasının bölgenin ticaret ortamına önemli ölçüde katkı sağlayacağına inanıyorum. Türkiye olarak ECOTA'nın işlevsel hale getirilmesi için gereken çalışmaların en kısa sürede tamamlanmasını arzu ediyoruz. Çok zaman kaybettik. Artık zaman kaybetmeye tahammülümüz yok. Bir an evvel ECOTA'nın yürürlüğe girmesi, EİT ülkeleri için hem ticaretin, hem de yatırımların artması için son derece önemli."

- EİT TSO ve Pakistan Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu Başkanı Tufail

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ticaret ve Sanayi Odası (EİT TSO) ve Pakistan Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu Başkanı Zubair Tufail da, EİT bölge ekonomisinin gelişmesinde ülkelerin birbirlerinin deneyimlerinden faydalanması gerektiğini belirterek, "Türkiye, özellikle son 15 yılda dikkate değer bir gelişme kaydetti. Türkiye'nin bunu nasıl başardığını inceleyerek, üye ülkeler olarak benzer bir gelişmeyi başarabiliriz." dedi.

Tufail, EİT'in kuruluşundan bu yana düzenli olarak gerçekleştirdiği toplantılarla üye ülkeler arasındaki ticaretin geliştirilmesine ve önündeki engellerin kaldırılmasına ilişkin tavsiyelerde bulunduğunu söyledi.

- EİT Genel Sekreter Yardımcısı Kanan Nazarov

EİT Genel Sekreter Yardımcısı Kanan Nazarov ise EİT'in, etkili bir özel sektörün ülkeler için çok büyük bir kazanç ve bölgenin ekonomik gelişmesinde kilit rol oynadığı inancıyla özel sektörle iş birliğine önem verdiğini söyledi.

Özel sektörle iş birliğinin Teşkilatın 2025 vizyonunda da önemli yerinin olduğunu dile getiren Nazarov, bunun ticaret, ulaştırma, enerji ve turizm gibi sektörlerde geliştirileceğini ifade etti.

Nazarov, geçen sene 10 EİT ülkesi arasındaki ticaretin toplamda yüzde 3,4 düşüş göstererek 626 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini aktararak, "EİT bölgesinin nüfusu dünya nüfusunun yüzde 6,2'sini oluştururken, Teşkilatın küresel ticaretteki payı yaklaşık yüzde 2. bölge içi ticaret, EİT üye ülkelerinin toplam ticaretinin yüzde 7,64'ünü oluşturuyor." diye konuştu.

- İran Ticaret Odası Başkanı Golam Hüseyin Şafi

İran Ticaret Odası Başkanı Golam Hüseyin Şafi, ülkelerin iş birliğini geliştirmesinin ticareti artıracağını ve ülke ekonomilerini rekabetçi piyasaya açacağını söyledi.

EİT üye ülkeleri arasındaki ticaretin istenilen seviyede olmadığının altını çizen Şafi, EİT 2025 vizyonunun etkin ekonomik büyümeyi hedeflediğini ve bunun bölgesel anlaşmaların uygulanmasıyla gerçekleşebileceğini bildirdi.

Şafi, ECOTA'nın uygulanmasının bölge için önem taşıdığını anlatarak, anlaşmayla iç pazarın hareketleneceğini dile getirdi.

Konuşmaların ardından plaket takdimi yapılarak aile fotoğrafı çekildi.