Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

Toplantıda, inşaat sektöründe yaşanan, özellikle yüksekten düşme kaynaklı iş kazalarının ve bu kazalara bağlı kayıpların önlenmesi konusu ele alındı.  Kazaların ve kayıpların önlenmesi için sektörde yaygın olarak kullanılan iş ekipmanlarında standartlara uygun üretim ile bu iş ekipmanlarının kurulum, kullanım ve sökümüne ilişkin hususlarda bilgilendirmeler yapıldı ve yürürlükte olan mevcut projelerin etkinliğinin artırılması konuları tartışıldı.

TOBB Genel Sekreter Yardımcısı Cengiz Delibaş toplantının açılışında yaptığı konuşmada iş kazaları ve meslek hastalıklarının sadece Türkiye’de değil küresel boyutta çalışma hayatının temel sorun alanlarından birisi olduğuna dikkat çekti. Bu konuda son yıllarda Bakanlık öncülüğünde, sosyal tarafların desteği ile yapılan düzenlemeler ve yürütülen faaliyetler neticesinde önemli gelişmeler kaydedildiğini söyleyen Delibaş, “Hem mevzuat, hem de anlayış değişikliği olarak yeni bir döneme girdik. Ancak şunu açıkça ifade etmeliyim ki önümüzde daha alınacak epey mesafe var. 

Biz işverenler olarak iş kazası ve meslek hastalıklarının mümkün olabilecek en düşük seviyeye inmesini, istiyoruz. Üretim sürecinde bir tek işçi kardeşimizin bile zarar görmesini istemiyoruz” dedi.

-Güvenlik kültürü içselleştirilmeli

İş kazalarının sadece yapılacak yasal düzenlemeler ve uygulanacak yaptırımlar ile önlenemeyeceğini tecrübelerin gösterdiğini açıklayan Cengiz Delibaş, asıl önemli hususun günlük yaşantıda ve işyerlerinde herkesin güvenlik kültürünü içselleştirmesi ve buna uygun davranması olduğuna işaret etti. TOBB Genel Sekreter Yardımcısı Cengiz Delibaş şunları söyledi: “Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği olarak iş sağlığı ve güvenliği alanında yapılan bütün çalışmalarda etkin olarak yer alıyoruz.   İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün yürüttüğü faaliyetlere katkı sağlıyoruz. Pek çok projede birlikte çalışıyoruz. Bu kapsamda; Birçok ilimizde İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgilendirme Toplantıları, İş Teftiş Kurulu Başkanlığı ile Denetim ve Rehberlik Seminerleri düzenledik.  İş kazalarının en yoğun olduğu sektörlerden birisi olan inşaat sektöründe “Güvenli İskele Projesinde” paydaş olarak yer aldık. Muhtelif illerde Bakanlığımız ile birlikte Odalarımız ve Borsalarımız ev sahipliğinde toplantılar gerçekleştirdik. İnşaat müteahhitleri ile iş ekipmanı ve iskele üreticilerini iki kez Birliğimizde bir araya getirerek ortak çalışmalar yürüttük. İnşaatlarda İş Sağlığı ve Güvenliği Hedef Sıfır Deklarasyonu’nu imzalayan taraflar arasında yer aldık. İş Sağlığı ve Güvenliğinin Geliştirilmesi Projesine hazırlık safhasından itibaren katkı sağladık. Proje kapsamında yer alan illerde bulunan bazı odalarımızda İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü ile müşterek toplantılar yaptık. Projenin tanıtımı ile işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği sisteminin kurulması ve yaygınlaştırılması safhalarında çalıştık.”

-Mesleki yeterlilik belgesi zorunlu

Tehlikeli ve çok tehlikeli 81 meslekte mesleki yeterlilik belgesinin zorunlu hale geldiğini hatırlatan Delibaş, “İş dünyası olarak bu bizim de desteklediğimiz bir uygulama oldu. İş dünyasının taleplerine hızla cevap verebilmek, hizmeti üyelerimizin ayağına götürebilmek her zaman en öncelikli amacımız olmuştur. Bu alanda sınav ve belgelendirme yapan TOBB Mesleki Yeterlilik ve Belgelendirme Merkezleri’ni kurduk. 81 il ve 160 ilçedeki Odalarımız ve Borsalarımız vasıtası ile hizmeti bütün ülke sathına yaydık. TOBB MEYBEM’i kurmamızdaki bir başka bir neden ise iş güvenliğini öncelikli alan olarak görmemizdir. MEYBEM otomotiv, inşaat, metal, makine ve asansör sektörlerinde 31 alt grupta sınav ve belgelendirme hizmeti vermektedir. Bu alanda yereldeki bazı Odalarımızın ve Borsalarımızın kapasitesini de güçlendirerek onları da sınav yapar hale getirdik” diye konuştu.

Mesleki yeterlilik belgelerinin önemini anlatmak için MEYBEM ve MYK kanalıyla odalarla işbirliği içerisinde sürekli farkındalık artırma toplantıları düzenlediklerini bildiren Delibaş, şöyle konuştu: “Birçok ilde Milli Eğitim İl Müdürlükleri ile imzalanan protokollerle sınavları okulların atölyelerinde gerçekleştiriyoruz. Meslek liseleri ile kapsamlı işbirliği çalışmaları yürütüyoruz. Bütün bunlardan da anlaşılacağı üzere TOBB olarak işletmelerimize ve işçilerimize faydası dokunan bütün projelerde varız,  işbirliğine gönülden açığız. Biz iş sağlığı ve güvenliği alanında Bakanlığımız öncülüğünde başlatılan ortak akıl, istişare ve işbirliğine yönelik çalışmaların sürdürülmesinden yanayız. Ancak bu alandaki çalışmalarda ve yasal düzenlemelerde tepkisel yaklaşımlardan, işvereni her türlü sorumlu tutan ve cezalandıran bir anlayıştan mutlak suretle kaçınılması gerektiği görüşündeyiz.

Konu sosyal bir dönüşüm ve güvenlik kültürü meselesi. Aynı zamanda işçi, işveren ve kamu kesimi tarafından birlikte yürütülmesi gereken bir sistem meselesi. Bu anlamda yaşanan üzücü bir iş kazası sonrası birincil ve ikincil mevzuatta yapılan tepkisel değişiklikleri konunun bütünlüğü açısından yararlı görmüyoruz. İş sağlığı ve güvenliği kültürünü toplumun tüm kesimlerine kazandırmaya yönelik çalışmalara yoğunlaşmalıyız. Eğitim-öğretim sürecinin her safhasında özenle seçilmiş güvenlik kültürüne yönelik eğitim programlarına öncelik ve ağırlık vermeliyiz.

2012 yılında müstakil bir kanunla kurduğumuz sisteme yönelik etki analizi yaptırarak İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ikincil mevzuatın performansını test etmeliyiz. Sahaya yansıyan faydaları, sorunları ve ihtiyaçları tespit ederek gerekirse mevzuatta gerekli görülen değişiklikleri Bakanlık ve Sosyal Taraflar olarak birlikte çalışarak gerçekleştirmeliyiz. Çözüm için işbirliği kültürü ve ortak akıl ile bir araya gelmeliyiz. Özendirici ve iyileştirici mekanizmaları geliştirmenin yollarını araştırmalı ve uygulamaya koymalıyız.”

-Diğer konuşmacılar

İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü Orhan Koç da Türkiye’de iş ekipmanlarının yerlileştirilmesi ve millileştirilmesi noktasında TOBB’un öncülüğünde bir çalışma yapılması önerisinde bulundu. Koç, Türkiye’nin son 16 yılda çok önemli gelişmeler kaydettiğinin altını çizerken iş kazaları noktasında da çok önemli azalmalar kaydedildiğini anlattı.

TSE Genel Sekreteri Mehmet Bozdemir ise 4 yılda iş güvenliği açısından önemli mesafeler kat ettiklerini bildirerek, TSE olarak iş sağlığı ve güvenliği konusuna verdikleri önem üzerinde durdu. Bozdemir bu konuda ayrı bir daimi komite oluşturduklarından bahsetti.

İş Teftiş Kurulu Başkan Yardımcısı Semih Özçakır, inşaat sektörünün yarattığı istihdam ve katma değer ile ayrı bir yerde olduğuna işaret ederek, “İş kazalarını önlemek için alınacak tedbirlerin maliyeti, kaza sonrası yapılacak ödemelerden daha azdır” dedi. Özçakır, müfettiş kaynağının önemli bir bölümünü inşaat sektörü için kullandıklarını dile getirdi.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mesleki Hizmetler Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Öztürk de konuşmasında 2017 yılında alınan yapı ruhsatı sayısının 158 bini aştığını belirterek, toplam bedelin de yaklaşık 275 milyar lira olduğuna işaret etti. İnşaat sektörünün emek yoğun bir iş kolu olduğunun altını çizen Öztürk “inşaat ülke ekonomisi ve istihdam için baş aktörlerden birisi” değerlendirmesinde bulundu.