Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu açılışta yaptığı konuşmada, amaçlarının ECO ülkeleri arasındaki ticareti ve yatırımları artırmak olduğunu belirterek, “Bu konunun önemi, sadece ekonomik anlamıyla sınırlı değil. Ülkelerimizde ve coğrafyamızda, huzur ve zenginlik istiyorsak, bunun yolu daha fazla ticaretten geçiyor. Zira ticaret yapan, kavgayla uğraşmaz, birbirine kötü bakmaz” dedi.

Bunun en güzel örneğinin Avrupa olduğunu ifade eden Hisarcıklıoğlu, Avrupa ülkelerinin bin küsur sene birbirleri ile savaştığını, 2 büyük dünya savaşı çıkardığını ancak bu işin savaşlarla sonu gelmeyeceğini anlayarak, ekonomik birlik kurduklarını anlattı. Hisarcıklıoğlu, bu sayede aralarındaki ticareti artırdıklarını, toplam dış ticaretlerinin yüzde 70’ini birbirleriyle yaptıklarını, hem zenginleştiklerini hem de aralarında huzur olduğunu söyledi.

Aynı başarıyı kendilerinin de yakalayabileceğini belirten TOBB Başkanı, “Birbirimizle yaptığımız ticaretin oranı henüz yüzde 8 civarında. Zenginleşmek istiyorsak, önce bu tabloyu değiştirmeliyiz. Halklarımızın zengin olmasını istiyorsak birbirimizle ticareti artırmamız lazım” dedi.

 

Hisarcıklıoğlu, yıllardır ECOTA’nın önemini dile getirdiğini, ECOTA’nın bir an önce faaliyete geçmesi gerektiğini söyledi.

Korumacı politikaların zenginliği artırmak tersine azalttığını vurgulayan Hisarcıklıoğlu şunları kaydetti: “Bizim gibi gelişen ülkeler için zenginliğe giden yol, ticaretin önündeki engelleri kaldırmak, ticareti artırmak. Buna en güzel örnek Türkiye. Bizde petrol, doğalgaz veya önemli bir maden bulunmaz. Kullandığımız elektriğin de yarısından fazlası ithal girdiye dayalı. 1980’lere kadar Türkiye’de, yüksek gümrük duvarları vardı. Bunun getirdiği rahatlıkla, hem kalitesiz, hem pahalı üretirdik. 3 milyar dolar ihracat yapardık, yüzde 90’ı tarım ürünüydü. Sanayi yok denecek kadar azdı. Hayat kalitemiz düşüktü. Şirketlerimiz büyüyemedi. Sonra, rahmetli Özal sayesinde dışa açılmayı ve rekabeti öğrendik. Çin ile İtalya arasındaki bölgede sanayi devi haline geldik. 20 yıl içinde ihracatımızın yüzde 90’ı, sanayi ürününe dönüştü. Bu malları da, kaliteye en fazla önem veren Avrupa ülkelerine ve ABD’ye gönderiyoruz. Tekstilde, hazır giyimde, beyaz eşyada, otomotivde, Avrupa’nın en önemli tedarikçi ülkesi haline geldik”.

Tüm bunları ticaret ve girişimcilikle sağladıklarını vurgulayan Hisarcıklıoğlu, doğal kaynakların halkları değil devletleri zengin ettiğini, refahı topluma yaymanın ve kalıcı hale getirmenin yolunun, ticareti ve girişimciliği teşvik ederek artırmaktan geçtiğini ifade etti.

Vize konusuna da değinen Hisarcıklıoğlu, “Ticaret için ziyaret lazım. Ziyaret olursa, ticaret de, ortaklıklar da, yatırımlar da artar. İnsanlar girip çıkarken zorlandıkları ülkelerle değil, en rahat ulaşabildikleri ülkeleri tercih ederler. Ama biz daha en başından vize koyarak ziyareti engelliyoruz. Ziyareti zorlaştırınca da, ticareti ve yatırımları da zorlaştırmış oluyoruz. Üstelik biz kardeşiz diyoruz. Bizim kültürümüzde kardeşler, birbirinin evine vize alıp değil, selam verip girer. Bu yanlışa artık son vermek durumundayız. Bu konuyu, hepimiz ülkelerimizde, hükümetlerimiz nezdinde gündeme getirmemiz gerekir” dedi.

 

TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, bir önemli konunun da ticaret yollarını güvenli ve hızlı hale getirmek olduğunu ifade ederek, “Böylece hem kendi aramızdaki ticaret artar hem de Asya-Avrupa arasındaki ticaretin merkezi haline geliriz. Bulunduğumuz coğrafya buna uygun. Tarihte bunu yaptık. İpekyolu üzerinde olan ülkeler zengin oldu. Şu an dünya mal ticaretinin yarısı Doğu Asya ile Avrupa arasında yapılıyor. Bu İpekyolundan gerektiği kadar istifade edemiyorsak kendimizi sorgulamamız lazım. Bu malların daha hızlı taşınması için yollar aranıyor. Elimizde müthiş fırsatlar var. Eğer biz bu fırsatı kullanamazsak, bu ticaret yine yapılır. Ama başka yollar bulurlar, kaybeden biz oluruz. Ticaret yollarımızı güvenli ve hızlı hale getirirsek, Asya-Avrupa arasındaki ticaretin merkezi haline geliriz” şeklinde konuştu.

Gümrük geçişlerinin hızlı, şeffaf ve standart olmasının önemine değinen Hisarcıklıoğlu şöyle devam etti: “TOBB olarak Türkiye’nin tüm önemli kara gümrük kapılarının modernizasyonunu yaptık. Bu sayede bekleme süreleri yarıya düştü, geçiş hacmi 4 katına çıktı. Birleşmiş Milletler tarafından en iyi uygulama seçildik ve dünyaya örnek gösterildik. Tüm bu konularda edindiğimiz bilgi tecrübemizi paylaşmaya hazırız”.

EİT TSO Genel Sekreterliğini bu vizyona dayalı olarak üstlendiklerini vurgulayan Hisarcıklıoğlu, “Karşılaştığımız en büyük sıkıntı, ülkelerimizdeki farklı Oda yapılarıydı. Biz öncelikle bunun üzerinde durduk. Özellikle kurucu olmayan Odaların ilgisini çekecek programlar düzenlemeye başladık. Son 3 toplantımıza ülkelerin katılımını sağladık. EİT TSO ilk Oda Eğitim Programını dün tamamladık. Yine geçen sene önemli bir ilki gerçekleştirdik. Özbekistan, bir EİT TSO Yürütme Kuruluna ev sahipliği yaptı. 2020 yılında da EİT TSO toplantılarımıza Orta Asya’daki üyelerimiz evsahipliği yapacak. EİT TSO olarak Türk Keneşiyle de işbirliği anlaşması imzaladık. Türkmenistan’ın TAPİ Doğalgaz ve Enerji Projeleri konferansını İstanbul’da gerçekleştirdik. Önümüzdeki dönemde, bizi birbirimize yakınlaştıracak işler yapmaya devam edeceğiz. Bu konuda sizlerin de görüş ve önerilerini mutlaka almak isterim. Zira bizlerin kültür ve inancımız da vurgulandığı gibi ‘Yapacağı işi ehliyle istişare edene, o işin en güzeli nasip olur’” dedi.

 

EİT TSO Başkanı Azarakhsh Hafizi de dünyanın küresel bir köye dönüştüğünü, dünyanın her yerinde ticaret yapabileceklerini söyledi. Hafizi, ECO bölgesi olarak Türkiye, İran ve Pakistan’ın deneyimlerinden faydalanabileceğini belirtti. 

Vize meselesinin çözüme kavuşturulması gerektiğine vurgu yapan Hafizi, vize almanın eskiye göre artık çok daha zor hale geldiğini, vize verilmemesinin yaptırımdan bile daha kötü bir durum olduğunu vurguladı.

Ticareti yeniden tanımlamak gerektiğini belirten Hafizi, ECO bölgesi olarak birbirlerinin deneyimlerinden yararlanmaları gerektiğini bunun için de tüm ülkelerin entegre olması gerektiğini söyledi. 

 

Pakistan Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu Başkanı Daroo Khan ise bölgesel entegrasyonun ticaret volümünün artmasına fayda sağlayacağını, işbirliği olmazsa fırsatların kaybedileceğini belirtti.

Khan, ECO bölgesindeki iş topluluğunun kaynaklarını bölgedeki bu kullanılmamış potansiyele yönlendirmesini istedi. İş dünyasının her zaman diyaloga önem verdiğini vurgulayan Khan, ticaretin yetersiz kaldığını, ticaretin kurallarının bir ülkeden öbürüne çok fark ettiğini söyledi.